Jaki wpływ ma dieta na nadczynność tarczycy?
RedakcjaNadczynność tarczycy należy do takich schorzeń, w przebiegu których ważnym elementem kuracji jest odpowiednie żywienie. Czym jest nadczynność tarczycy i w jaki sposób leczy się tę chorobę? Jaka rolę w hipertyreozie odgrywa dieta? Które pokarmy są zalecane w tym schorzeniu? Jakie zioła mogą okazać się pomocne?
Czym jest nadczynność tarczycy?
Tarczyca jest gruczołem wydzielania wewnętrznego produkującym hormony odpowiedzialne za podstawowe funkcje organizmu. Ich nadmiar, hipertyreoza, skutkuje szeregiem objawów związanych ze nasilonymi przemianami energetycznymi. Chory:
- mimo zwiększonego apetytu, traci na masie ciała,
- jest mu ciągle gorąco, źle toleruje wysokie temperatury i wysiłek fizyczny,
- łatwo się poci,
- ma charakterystyczną w dotyku, delikatną, przyjemną skórę- tak zwaną aksamitną,
- skarży się na kołatanie serca, nie rzadko z towarzyszącym migotaniem przedsionków,
- pojawiają się drżenia mięśniowe lub całych kończyn,
- pobudzenie, ciągłe zdenerwowanie,
- często doskwiera mu nawracająca lub utrzymująca się stale biegunka,
- kobiety nieregularnie miesiączkują,
- mogą pojawić się obrzęki przedgoleniowe kończyn dolnych i wytrzeszcz gałek ocznych.
W jaki sposób leczy się nadczynność tarczycy?
Celem terapii tego schorzenia jest zahamowanie produkcji nadmiernej ilości hormonów tarczycowych. Podstawę leczenia stanowi farmakoterapia tyreostykami, czasami stosuje się jod radioaktywny lub leczenie operacyjne. Dieta w nadczynności tarczycy jest kuracją wspomagającą.
Jaki wpływ ma dieta w nadczynności tarczycy?
- Dieta dostarcza wystarczającej ilości kalorii, by dostosować podaż energetyczną do zwiększonego zapotrzebowania organizmu i przyspieszonych przemian metabolicznych w nadczynności tarczycy.
- Kuracja żywieniowa działa w pewnym sensie objawowo, łagodząc dolegliwości będące wynikiem nadmiaru hormonów w organizmie, między innymi biegunkę.
- Odpowiednie pokarmy zapobiegają potencjalnym konsekwencjom wzmożonej aktywności tarczycy, na przykład osteoporozie.
Co należy jeść w nadczynności tarczycy?
- Przede wszystkim należy wzbogacić swoją dietę w białka, gdyż one najsilniej ulegają wzmożonemu spalaniu w nadczynności tarczycy. Najkorzystniej spożywać więcej chudych mięs, takich jak drób czy cielęcina, ale również mleko, jogurty, kefiry, twarogi. Powszechnie uznane za zdrowe tłuste ryby morskie w przypadku chorych na nadczynność tarczycy nie są dobrym wyborem z uwagi na dużą zawartość tłuszczu. Wybierając ryby jako źródło białka, można umieścić w swoim jadłospisie dorsza czy sandacza.
- W przypadku dużej podaży białka, nie wolno zapominać o ochronie nerek. Konieczne jest spożywanie dużej ilości płynów, co najmniej 2 litrów dziennie. Odpowiednie nawadnianie organizmu wywiera nie tylko efekt nefroprotekcyjny, ale także uzupełnia zużyte zasoby wodno-elektrolitowe do wzmożonych przemian metabolicznych ustroju i utracone na skutek nasilonej potliwości.
- Chorzy z hipertyreozą powinny ograniczyć zawartość tłuszczów w żywieniu. Smalec czy bekon muszą poczekać na całkowite wyrównanie pracy gruczołu. Tłuste ryby morskie, mimo korzystnych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, typu makrela czy łosoś, niestety powinno się spożywać w bardzo ograniczonych ilościach. Trzeba zrezygnować także z masła oraz oleju, zastępując go chociażby oliwą.
- Powinno się zmodyfikować sposób przyrządzania potraw. Za najzdrowszy sposób i w najmniejszy sposób pozbawiający korzystnych wartości odżywczych produkty spożywcze uważa się gotowanie na parze. Nieco mniej pożądane są gotowanie w wodzie,duszenie, pieczenie w folii czy w pergaminie. Zaleca się całkowitą rezygnację ze smażenia i gotowania w oleju.
- Nie powinno się dostarczać do organizmu niczego gorącego. Chory ma naturalnie na skutek swojego schorzenia podwyższoną temperaturę ciała, w związku z czym źle znosi kolejne „porcje” gorąca. Letnie posiłki i napoje będą odpowiednie dla osoby z nadczynnością tarczycy.
- Nadmierna aktywność tarczycy może doprowadzić do zmniejszenia masy kostnej i większego ryzyka złamań, krótko mówiąc do osteoporozy. Celem uniknięcia ryzyka poważnych powikłań kostnych, warto wzbogacić swoją dietę w produkty zawierające duże ilości wapnia. Obfitujące w ten pierwiastek są przetwory mleczne, mleko półtłuste, sery, jogurty, ale również świeży szpinak, morele, soczewica, sardynki w oleju oraz szprotki i śledzie. Witamina D natomiast zwiększa stężenie wapnia w organizmie. Można dbać o jej wysoki poziom w ustroju poprzez ekspozycję na światła słoneczne w miesiącach letnich przez kilkanaście minut dziennie. W pozostałych porach roku los kości ratuje suplementacja preparatami farmakologicznymi lub odpowiednimi pokarmami. Bogate w witaminę D są tran, ryby morskie, wątroba, jaja i mleko
- Hipertyreoza skutkuje przyspieszeniem nie tylko przemian metabolicznych ustroju, ale również perystaltyki przewodu pokarmowego, wywołując biegunkę. Żeby nie nasilać tych dolegliwości, zaleca się spożywanie odpowiednich pokarmów. – Przede wszystkim trzeba stosować dietę lekkostrawną, z ograniczeniem tłuszczów i błonnika. – Powinno się zrezygnować z produktów przyspieszających pracę jelit, mianowicie z surowych warzyw i owoców ze skórką, otrębów pszennych, ciemnego pieczywa bogatego w ziarna i kasz. Owoce i warzywa są tak istotnym składnikiem każdej kuracji żywieniowej, że ich całkowita eliminacja byłaby dla organizmu nieocenioną stratą cennych źródeł witamin i wartości odżywczych. Zatem, by wykorzystać ich potencjał, a jednocześnie nie zaszkodzić, należy je odpowiednio przetworzyć. W tym celu można je ugotować w wodzie albo na parze, upiec w folii bądź po prostu obrać ze skórki i spożyć na surowo. – Pokarmy działające wzdymająco mogą nasilić dolegliwości pojawiające się w przebiegu biegunki. Z tego powodu nie powinno się spożywać brukselki, kapusty, grochu czy fasoli. – Trzeba wykluczyć potrawy intensywnie przyprawione pieprzem, solą, ostrą papryką, musztardą czy octem. Smaku daniom, bezpiecznie dla jelit, mogą dodać zioła, jak oregano, bazylia i zioła prowansalskie. – Alkohol, czarną mocną kawę, sok jabłkowy, winogronowy i gruszkowy zastąpić trzeba napojem lekko zapierającym, mianowicie czarną herbatą. – Słodycze, z uwagi na bogatą zawartość tłuszczów i cukru nie są dobrym sposobem na eliminację biegunki. Można je zastąpić kisielem i kleikiem ryżowym.
- Zaobserwowano korzystny efekt niektórych witamin w nadczynności tarczycy. Witamina A– jej źródłem są marchew, szpinak, dynia i brokuły Witamina C– bogate w kwas askorbinowy pokarmy to głównie czarna porzeczka i czerwona papryka, ale także truskawki, kalafior, szpinak, pomidory, pomarańcze, cytryny i kiszona kapusta. Witamina B1– spotkać ją można w większości produktów żywnościowych, ale zdecydowanie najwięcej jej w wątrobie, grochu, fasoli, orzechach i słoneczniku. Z uwagi na konieczność ograniczenia tłuszczów w diecie, nie wolno zapominać o spożywaniu „ryzykownych” produktów w umiarkowanych ilościach.
- Z uwagi na ogólne pobudzenie organizmu w przebiegu nadczynności tarczycy, nie zaleca się spożywania kawy czy napojów energetyzujących zawierających kofeinę i efedrynę. Skutkiem dodatkowej stymulacji ustroju będzie nasilenie drżeń, kołatania serca, podenerwowania, potliwości i uczucia gorąca.
Które zioła mogą pomóc w nadczynności tarczycy?
Człowiek chory na nadczynność tarczycy zwykle jest pobudzony, podenerwowany, może mieć problemy z bezsennością. Niektóre zioła, działając wyciszająco, uspokajająco, mogą wywoływać korzystny efekt. Najczęściej w tym celu stosuje się napary z melisy, mięty, poza tym żeń-szeń czy walerianę.
Dodaj komentarz