Dieta w zapaleniu wątroby
RedakcjaKażdy stan chorobowy naszego organizmu wymaga pewnych modyfikacji dietetycznych. W związku z tym w przypadku chorej wątroby również należy się dostosować żywieniowo do jej możliwości metabolicznych. Co stanowi istotę diety oszczędzającej wątrobę? Czy wszystkie tłuszcze szkodzą wątrobie? Jak należy zmienić codzienną dietę? Które owoce i warzywa mogą zaszkodzić chorej wątrobie? Jakie ryby można spożywać bez obaw? Jak przyrządzone jaja nie obciążają wątroby?
Co stanowi istotę diety osób z chorą wątrobą?
Dieta w przypadku zapalenia wątroby powinna jak najmniej obciążać pracę wątroby. W tym celu podstawę stanowi całkowita eliminacja alkoholu oraz ograniczenie spożywania tłuszczów. W zamian za tłuszcze do codziennego pożywienia należy wprowadzić więcej węglowodanów. Należy jeść o stałych porach posiłki przygotowywane najlepiej na drodze gotowania na parze, duszenia lub pieczenia w folii. Celem przyspieszenia regeneracji uszkodzonej wątroby poprzez stymulację tłumienia procesu zapalnego powinno się wzbogacać dietę w witaminę C i E w postaci pokarmów w nie obfitujących bądź suplementów.
Witaminę E odnaleźć możemy w mleku, brukselce, olejach roślinnych, głównie sojowym i słonecznikowym.
Bogate w witaminę C pokarmy to głównie czarna porzeczka i czerwona papryka, ale także truskawki, kalafior, szpinak, pomidory, pomarańcze, cytryny i kiszona kapusta.
Czy wszystkie tłuszcze są dla wątroby „złe”?
Jednym z kluczowych elementów diety oszczędzającej wątrobę jest ograniczenie ilości tłuszczów. Zmniejszenie ich zawartości w jadłospisie to jedno, ale dla pełnego sukcesu ważna jest także świadomość, których należy unikać szczególnie, a które można stosować bezpiecznie, nie martwiąc się o stan swojej wątroby, gdyż nie wszystkie tłuszcze są „złe”.
- Do najbardziej szkodliwych zalicza się słoninę, smalec, łój i margarynę w kostkach.
- Można używać oliwy, olejów – kukurydzianego, sojowego, z kiełków pszenicy, słonecznikowego, masła i miękkiej margaryny.
Czego z naszej codziennej diety wątroba nie toleruje szczególnie?
- Pieczywo większość ludzi, niezależnie od stanu swojej wątroby, spożywa codziennie. Trzeba wyeliminować każdy rodzaj pieczywa będący „bombą tłuszczową” oraz świeżo upieczony chleb. Powinno się jeść chleb dobrze upieczony, ale nie prawie bezpośrednio pieca, najlepiej dwudniowy. Można spożywać, w zależności od własnych preferencji, zarówno chleb pszenny, jak i razowy czy graham. Pieczywo bogatoziarniste, głównie w nasiona słonecznika, dyni, sezamu, ma korzystny wpływ na organizm człowieka bez większych dolegliwości i powszechnie postrzegane jest jako „zdrowe”. Osoby z chorą wątrobą stanowią przykład na to, że „nie wszystko co zdrowe jest zdrowe dla wszystkich”. Oni bowiem nie powinni takiego pieczywa spożywać. Bogate w tłuszcz nasiona mogą zaszkodzić ich wątrobie.
- Zdecydowanie trzeba się pożegnać z ciastem francuskim, pączkami, tortami, sernikiem.. Wszelkie inne słodycze, jak czekolada, batoniki, cukierki, zwłaszcza krówki ,również nie są wskazane w przypadku chorej wątroby. Wykazuje ona „wyrozumiałość” w stosunku do ciasta drożdżowego, piernika, keksa i kajzerek
- Wielbiciele mocnej czarnej kawy i napojów gazowanych muszą się z nimi pożegnać. W zapaleniu wątroby nie ma natomiast ograniczeń w stosunku do czarnej i owocowych herbat, soków owocowych i wody niegazowanej.
- Bezwzględnie przeciwwskazany jest alkohol.
- Dużo wątpliwości nastręczają przetwory mleczne. Ich szkodliwość zależna jest od zawartości tłuszczu. Chude twarogi, kefiry, odtłuszczone jogurty, niskotłuszczowe mleko, najbezpieczniej ograniczyć się do 0,5%, czy maślanki w rozsądnej ilości można jak najbardziej spożywać. Sery zawierające do 3 % tłuszczu mają prawo być obecne od czasu do czasu w jadłospisie, natomiast bardziej tłuste już nie. Podobnie zakazane są serki obficie przyprawiane, wysokotłuszczowe mleka i serki fromage.
- Z dodatkowych produktów należy wyeliminować pieprz, bezwzględnie majonez, paprykę w dużych ilościach i ostra musztardę.
- Ta samą zasadą jak najmniejszej ilości tłuszczu należy kierować się także przy wyborze wędlin. Najmniej szkodliwe są wyroby drobiowe. Wszelkie kiełbasy, parówki, salcesony, kaszanka, salami muszą odejść na bardzo daleki plan żywieniowy.
- Nie ma przeciwwskazań dla spożywania makaronów, ryżu, płatków owsianych, kukurydzianych i grysiku.
{:PAGE_BREAK;:}
Czy wszystkie warzywa i owoce są bezpieczne dla chorej wątroby?
- Z całej gamy owoców najlepiej tolerowane u osób z uszkodzoną wątrobą są banany, jabłka oraz gruszki pozbawione skórki, pomarańcze, truskawki, maliny, kiwi, brzoskwinie i melony. Bezpiecznie można spożywać kompoty owocowe. Osoby z chorą tkanką wątrobową powinny unikać spożywania jabłek czy gruszek ze skórką, owoców niedojrzałych, śliwek, porzeczek i agrestu.
- Również nie wszystkie warzywa są przeznaczone dla cierpiących na dolegliwości ze strony wątroby. Zaleca się unikania: – roślin strączkowych, jak groch, fasola, soja,- cebuli w każdej postaci, od surowej po smażoną na tłuszczu,- kapusty, przede wszystkim włoskiej, białej i czerwonej, ale dla własnego bezpieczeństwa najlepiej całkowicie wyeliminować ją z diety, przynajmniej na jakiś czas. – Na czarnej liście zakazanych warzyw znajdują się również niektóre potrawy przyrządzone z ziemniaków. Nie powinno się jeść frytek, smażonych ziemniaków i placków ziemniaczanych.
Pozostałe warzywa można spożywać bez obaw nadmiernego obciążenia chorej wątroby. Do szczególnie zalecanych należą młode warzywa, zwłaszcza marchew i kalarepa, poza tym kalafior, cukinia, brokuły, rzodkiew, buraki, seler, zielona sałata oraz pomidory i ogórki, ale bezwzględnie muszą być pozbawione skórki. Ziemniaki jako puree, w mundurkach czy w postaci klusek ziemniaczanych także znajdują się w obrębie potraw nieszkodliwych.
Jak przygotować jajko, by nie szkodziło chorej wątrobie?
Uważa się, że skoro duże ilości jajek należy podawać dzieciom, to cechuje je wyjątkowo korzystne działanie na nasz organizm. Oczywiście jest w tym pewna logika, ale ważniejsza zasada w odniesieniu do jaj brzmi „co za dużo, to nie zdrowo”.
- Jaja należy jeść w odpowiedniej ilości. Nie powinno się przekraczać dwóch jaj tygodniowo. Tej zasady bezwzględnie muszą przestrzegać osoby z chorą wątrobą.
- Żółtko jaj należy do produktów wybitnie bogatych w lipidy. Choroby wątroby należy do nielicznych wskazań ich bezwzględnej eliminacji z diety.
- Nie szkodzą wątrobie jaja przyrządzane w postaci luźnej jajecznicy, jajka na miękko, omletu z piany. Można jajem zagęszczać zupy czy sosy.
- Nie wolno natomiast jeść jaj gotowanych na twardo, jaj sadzonych oraz jajecznicy długo smażonej na obfitym tłuszczu, zwłaszcza na słoninie. Oczywiście w rachubę nie wchodzi jajecznica z boczkiem i cebulą.
Które ryby są dopuszczalne w uszkodzonej wątrobie?
Generalnie za najzdrowsze uważa się tłuste ryby morskie bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe omega -3, głównie makrela, łosoś czy śledź. U osób z chora wątrobą niestety o tych przysmakach trzeba zapomnieć, gdyż znajdują się na liście produktów zakazanych. W związku z koniecznym ograniczeniem tłuszczu w diecie, nie wolno spożywać ryb w oleju, takich jak tuńczyk czy sardynki. Również wigilijny karp oraz węgorz muszą odejść w zapomnienie. Zabronione ryby można zastąpić innymi, równie smacznymi, jak flądra, sola, dorsz, okoń, lin, morszczuk, szczupak czy pstrąg. Nie ma przeciwwskazań dla ryb przyrządzonych w galarecie oraz dla skorupiaków, takich jak raki czy kraby.
Dodaj komentarz